Çocuklarda üst solunum yolu enfeksiyonları; burun, geniz, boğaz-bademcikler bölgelerinin birini veya birkaçını içerir. Çoğunlukla virüs kökenli enfeksiyonlardır (%90), bu nedenle antibiyotik tedavisi gerekmez. Çünkü antibiyotikler virüslere etki etmez, ve sadece bakterilere etkilidir. Ateş, öksürük, boğaz ağrısı varsa doktora (aile hekimi, çocuk doktoru, KBB uzmanı) başvurulmalıdır. Sadece sulu burun akıntısı olduğunda muhtemel tanı basit nezledir ve doktora başvurmak şart değildir. Üst solunum yollarının en önemli bakteri enfeksiyonu bademciklerin grup A beta hemolitik streptokok enfeksiyonudur, doktorunuzun uygun gördüğü antibiyotik mutlaka kullanılmalıdır. Viral enfeksiyonlar %80-90 kendiliğinden iyileşir; sadece istirahat, yeterli sıvı alımı ve beslenme, ateş düşürücü yeterlidir. Bazen viral enfeksiyonun iyileşmesi yeterli olmaz, üstüne bakteri enfeksiyonu binerek sinüzit, bronşit ve zatüreye dönüşebilir. Bu durumda doktorunuzun önerdiği antibiyotik mutlaka kullanılmalıdır. 5. günden sonra artan veya devam eden ateş, koyu kıvamlı ve sarı burun akıntısı, öksürük-balgam doktora 2. kez başvurmak ve muhtemelen antibiyotiğe başlamak için önemli uyarılardır. Doktorunuz gerekirse bazı kan testleri, boğaz kültürü ve akciğer grafisi isteyebilir ve sonuçlara göre uygun antibiyotik başlayabilir.
Çocuklarda sık üst solunum yolu enfeksiyonu sebepleri;
1-Kreş veya ana okuluna başlanan ilk sene sık enfeksiyon olur.
2-Büyümüş veya kronik enfeksiyonlu geniz eti varlığı
3-Alerjik nezle (burun içinde şişlik, akıntı enfeksiyon için iyi bir ortam oluşturur, birlikte cilt döküntüsü olması şart değildir)
4-Kronik bademcik enfeksiyonu
5-Çevresel faktörler; evde sigara içilmesi, çok sıcak veya çok soğuk yatak odası (ideal 20-22 derece), hava kirliliği
Alerjik nezlenin ve çevresel faktörlerin kontrolü, kreş-ana okul sürecinin tamamlanmasına ve uygun ilaç tedavilerine rağmen sonuç alınamazsa (sık enfeksiyonlar, burun tıkanıklığı düzelmezse) ameliyat seçenekleri gündeme gelebilir. Geniz etinin alınması ameliyatı en önemli ve yararlı operasyondur. Bademciklerin alınması ancak çok büyükse ve/veya sık iltihap oluyorsa gündeme gelmelidir.
